Rijke historie van Hoorn en omgeving
Hoorn heeft een rijk historisch verleden waarvan het begin teruggaat naar de vroege middeleeuwen. De hoogtijddagen van Hoorn waren in de 16e en 17e eeuw, de tijd de machtige Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). In de Gouden Eeuw stroomde de rijkdom via de handelsschepen de stad binnen. De erfenissen uit het verleden zijn overal nog te zien in het historische centrum, maar ook aan de haven, ooit gelegen aan de Zuiderzee. Hier lijkt het of de tijd heeft stilgestaan, maar kun je tegelijk heerlijk op een terrasje zitten. Heden en verleden gaan hier goed samen in Hoorn, en in de directe omgeving.
Buurtschap, fruitteeltgebied en polder
De wijknaam 'Bangert en Oosterpolder' is ontleend aan 2 gebieden binnen de gemeente Hoorn. Het 1e is 'De Bangert', een oud fruitteeltgebied sinds de 17e eeuw en de naam van een buurtschap. Aan het begin van de vorige eeuw verdween de meeste fruitteelt uit dit gebied. Slechts een paar fruittelers zijn hier nog actief. De naam 'Bangert' is afgeleid van het West-Friese woord ‘boomgaard’.
Het 2e deel van de naam is de Oosterpolder, die ontstond in de 14e eeuw toen Hoorn, Westerblokker en Zwaag met elkaar werden verenigd om samen het gebied te bemalen. Het Oosterpoldergebied omvat eigenlijk het grootste deel van de gemeente Hoorn, maar wordt vooral gebruikt voor het gebied ten noorden van de Dorpsstraat in Zwaag.
Afbeelding: typisch straatbeeld van buurtschap De Bangert met groengeschilderde boerderijen, autochrome, begin vorige eeuw. Bron: Rijksstudio, Rijksmuseum
De bloei van Hoorn
In oktober 1573, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, vond op de Zuiderzee nabij Hoorn en Marken een zeeslag plaats tussen de watergeuzen en de Spaanse vloot. De 'Slag op ze Zuiderzee', ook wel de 'Slag van Bossu' geheten, werd gewonnen door de watergeuzen. Deze overwinning leidde een periode in van bloei voor de Westfriese steden Hoorn en Enkhuizen.
In de bodem van de Bangert en Oosterpolder zijn de sporen van dit rijke verleden via archeologische opgravingen teruggevonden. Zo lag in de Bangert een eeuwenoud (vrouwen)klooster verscholen. Het klooster Bethlehem was wel bekend uit geschriften, maar er was geen bewijs. Totdat voorafgaand aan de ontwikkeling van de wijk archeologische opgravingen werden gedaan. Een geheel kloostercomplex werd opgegraven, waaronder de muren van gebouwen, keukengerei en heiligenbeeldjes van de zusters. Ook later zijn er nog bijzondere ontdekkingen gedaan, zoals zilveren munten uit de Gouden Eeuw en een houten polderschuit.
Afbeelding: Haven van Hoorn. Uitsnede van ets en gravure, anoniem, 1652. Bron: Rijksstudio, Rijksmuseum